ul. Zamkowa 6
24-120 Kazimierz Dolny

tel. 507 025 219

www.kazimierz-fara.pl

ul. Zamkowa 6
24-120 Kazimierz Dolny

tel. 507 025 219

www.kazimierz-fara.pl

Kościół farny w Kazimierzu Dolnym

Medale dostępne w bocznym wejściu po prawej stronie!

Miasteczko, którego początki (Wietrzna Góra) związane są z osobą księcia Kazimierza Sprawiedliwego (XIX-wieczne opracowania podają nawet rok 1181 jako czas jego powstania), rozłożyło się w dolinie u ujścia Grodarza do Wisły, a w wyniku rozbudowy już w XVI wieku zostało ujęte z trzech stron budowlami sakralnymi: od północy farą – kościołem parafialnym, od wschodu kościołem szpitalnym św. Anny, od południa -kościołem Zwiastowania NMP, w roku 1627 przekazanym zakonowi oo. reformatów.

Masywna bryła kościoła farnego, wraz z Górą Trzech Krzyży – symboliczną Górą Golgotą, dominuje nad rynkiem, nad miasteczkiem. Zwrócona ku wschodowi, z lekkim skręceniem ku północy, prezentuje od strony Rynku dwie elewacje: południową, wielką kulisą – ekranem ściany zamykającą przestrzeń Rynku i zachodnią -w skrócie perspektywicznym dynamicznie prowadzącą wzrok w daleką nieskończoność nieba.

Jej miejsce w przestrzeni urbanistycznej zostało wyznaczone zasadą kompozycji perspektywicznej-zbieżnej i kulisowej. Obie pierzeje rynkowe zostały wykreślone i uformowane tak, by ich przedłużenia zbiegały się w bryle fary.

Dla patrzącego spod kościoła reformatów fara jest elementem współtworzącym stopniowanie brył: fara – zamek – baszta, i tym współuczestniczeniem w owej gradacji akcentów dodaje północnej części miasteczka dynamiki i postępującej w głąb planu i w górę przestrzenności. Ta niezwykła scenograficzność jest podkreślona malowniczością brył: akcentami bieli fary i złotawych ścian zamku i baszty. Nad tym wszystkim jest już tylko błękit nieba okolony wzgórzami ujmującymiWidok na Rynek Kazimierz dookoła, z podnoszącym się ku niebu przeciwległym, kameralnym, płytkim brzegiem rzeki, nachylonym ku miasteczku jak pulpit, ujętym wysokim uskokiem skarpy janowieckiej i złotą plamą kamieniołomu nasiłowskiego.

Rozrastanie się miasta, któremu kościół służył jako świątynia parafialna (parafia wzmiankowana w źródłach historycznych w roku 1325), wymagało jej rozszerzenia i powiększenia wnętrza. Dokonano tego zapewne w połowie XIV wieku, być może wprowadzając rozwiązanie typu dwunawowych kościołów kazimierzowskich (jak w Wiślicy, Stopnicy, Niepołomicach). XIV-wieczne przeobrażenia świątyni pozostawiło ślad w postaci korpusu kościoła, gotyckiego portalu zachodniego, w wykuci gotyckich arkad pod wieżą oraz w bramce muru cmentarnego od strony Rynku.

Dwa pożary miasta, na początku lat sześćdziesiątych i na początku lat osiemdziesiątych XVI w., dotknęły zapewne i fary. Renesansowa przebudowa, dokonana w dwóch etapach, zakończona w roku 1613, a przeprowadzona pod kierunkiem muratora Jakuba Balina, Włocha, obywatela lubelskiego, nadała budowli obecny wygląd wewnętrzny z charakterystycznymi dekoracjami sklepiennymi-sztukatoryjnymi (motywy geometryczne: krzyże, gwiazdy, trójkąty, wieloboki oraz serca i rozetki itd.).

W tym czasie fara otrzymała ozdobne szczyty, wschodni i zachodni, o stosunkowo płaskich podziałach i “stolarskiej” wręcz dekoracyjności oraz piękną sygnaturkę w szczy­cie wschodnim – niemal modelowe odwzorowanie tego typu kapliczek przydrożnych (w Kazimierzu no. kapliczka na zakolu ulicy Lubelskiej, datowana 1588). Umieszczone w obu szczytach obeliski pełnią tu niewątpliwie rolę symboliczną. Jako odwzorowanie egipskich znaków astronomicznych przypominają o przemijaniu czasu, są nieustannym przypominaniem naszej przemijalności i śmier­telności. Należą więc do potrydenckiego repertuaru znaków epoki kontrreformacji głoszących maksymę “Memento mori”.

Odbierz 2 prezenty!

Zapisz się do newslettera i dołącz do wyjątkowego grona Zdobywców Złotej Polski!

1 prezent: Medal Złota Polska z Krakowa

2 prezent: Przewodnik “Dwa dni w Krakowie”

Medal dostaniesz jednorazowo i całkowicie
za darmo przy pierwszych zakupach
w naszym sklepie online.

Przewodnik w formie e-booka dostępny do
ściągnięcia z przesłanego w mailu linka.