Medal pamiątkowy z Limitowanej Kolekcji Złotej Polski: Zdrój “Wojciech” w Lądku-Zdroju SPL_048

Zwraca na siebie uwagę monumentalizmem i bogactwem form. Ma wybitne wartości artystyczne, i jest świadectwem wysokiego poziomu artystycznego prac śląskich architektów szybko reagujących na rozwój architektury. Jest też świadectwem wysokiego poziomu artystycznego śląskiego rzemiosła.

Najważniejszymi elementami nowożytnego uzdrowiska w Lądku Zdroju były łazienki. W XVI i XVII w. funkcjonował w Lądku budynek kąpielowy Jerzy, późniejszy tzw. Stary Jerzy, a od 1678 r. czynne było Kąpielisko Marii. Był to budynek drewniany, centralny, ośmioboczny z kopułą, zbudowany z inicjatywy baronów von Hoffmann, właścicieli dóbr w uzdrowisku i prawdopodobnie przeznaczony dla arystokracji oraz szlachty. Został on wzniesiony przez cesarskiego budowniczego Gröera, funkcjonalnie rozwiązany na wzór tureckiej łaźni i formalnie utrzymany w stylu wczesnego baroku. Po wykupieniu przez magistrat Lądka w 1736 r. dóbr Hoffmannów zakład kąpielowy przeszedł pod zarząd miasta. Budynek był w 2 poł. XVIII w. oraz do lat 60. XIX w. często przebudowywany i dostosowywany do zmieniających się potrzeb lecznictwa uzdrowiskowego. Ostatecznie uznano konieczność wzniesienia nowego zakładu kąpielowego, i w 1877 r. rozpisano konkurs na projekt. Wygrał go architekt Hermann Völkel z Wrocławia lub z Nysy, polecony lądeckiemu magistratowi przez Baumgarta, królewskiego inspektora budowlanego. Prace budowlane prowadzono w latach 1878-1880, a nowy, efektowny i reprezentacyjny budynek kąpielowy wzniesiono wielkim kosztem, przy dużej subwencji ze strony władz Wrocławia. Zbudowano centralny budynek nawiązujący pod względem rozplanowania i koncepcji bryły do starego kąpieliska. W rotundzie umieszczono basen na 30 osób, a w pozostałych wnętrzach przyziemia — przebieralnie-łazienki oraz gabinet dla znaczniejszych kuracjuszy. Na drugiej kondygnacji rozmieszczono 10 dwupokojowych apartamentów. Ponadto na piętrze skrzydła z tarasem urządzono pokój królewski dla upamiętnienia pobytu króla Fryderyka Wilhelma II w Kąpielisku Marii. Wystroje elewacji i wnętrz rozwiązano w stylu historyzmu, w modnym wówczas i efektownym stylu rzymskim bazującym na dojrzałym włoskim renesansie i na architekturze palladiańskiej. Formy detalu architektonicznego, rzeźby figuralnej i detalu zaczerpnięto z włoskiego manieryzmu i francuskiego klasycyzującego baroku, i zinterpretowano je w duchu neoklasycyzmu. Ze szczególnie wielkim rozmachem zrealizowano wystrój wnętrza rotundy z basenem i z antresolą na piętrze. Standardowo ukształtowano wystrój elewacji, ale wyróżniono elewacje frontowe czterech skrzydeł nadając im cechy monumentalizmu. Podkreślono je szczególnie silnie w przypadku pd.-wsch. skrzydła z centralnie usytuowaną, głęboką, sklepioną niszą mieszczącą zewnętrzne schody. Było to rozwiązanie wzorowane na rzymskim antyku, modne w latach 70. XIX w. i stosowane głównie w budynkach użyteczności publicznej, rzadziej w architekturze rezydencjonalnej.